array(2) { ["flag"]=> string(4) "m158" ["title"]=> string(35) "بزرگ کننده فک چیست؟" }
بزرگ کننده فک بالا که به آن وسیع کننده کام یا پالاتال اکسپندر نیز گفته میشود، یک وسیله ارتودنسی است که اختصاصی برای بیمار ساخته میشود و به دندانهای آسیاب بزرگ بالایی چسبانده میشود تا به کمک آن فک بالا بزرگتر شود. یک پیچ کوچک در وسط بدنه این وسیله وجود دارد که کلید مخصوص آن در دست بیمار قرار دارد و هر بار طبق دستور متخصص ارتودنسی معمولاً روزی یک یا دو مرتبه) باید با این کلید پیچانده شود. هر مرتبه که این کار انجام میشود وسیله فعال شده و نیرویی به دندانها و فک اعمال میکند که دو نیمه کام را از یکدیگر دور میکند و به این ترتیب درز میانی کام باز میشود. فضای خالی ایجاد شده در وسط کام به مرور زمان با ساخت سلولهای جدید استخوانی پر میشود و به این ترتیب فک بزرگتر و پهنتر میگردد.
بزرگ کننده فک با پهن تر کردن فک بالا باعث افزایش فضای قوس دندانی میشود و به این ترتیب جا برای دندانها باز میشود. در واقع وسیله پهنای فک بالا را زیاد میکند.
در صورتی که فک بالا در مقایسه با فک پایین خیلی باریک باشد، بزرگ کننده فک نسبت آنها را متعادل میسازد. در صورتی که اندازه پهنای فک بالا و فک پایین با یکدیگر متناسب نباشد مشکلات زیادی ایجاد میشود و دندانها تماس درستی با یکدیگر ندارند.
باریک بودن فک اغلب باعث محدود شدن مسیر تنفسی میشود که درست در بالای سقف دهان (حفره بینی) واقع شده است. بزرگ کننده فک میتواند در بسیاری از شرایط به حل مشکل تنفسی کمک نماید. بزرگ شدن فک بالا منجر به تسهیل عبور جریان هوا در حفره بینی شده و به بیمار امکان میدهد راحتتر بتواند از طریق بینی تنفس کند.
با بزرگ شدن فک میتوان فضای بیشتری برای دندانها فراهم کرده و دندانهایی که کج و معوج شده یا چرخیده اند، صاف و مرتب کرد.
توجه داشته باشید بزرگ کردن فک بالا تنها در سن رشد امکان پذیر است چرا که این مشکل ساختاری و اسکلتی است و نمیتوان پس از اتمام سن رشد نمیتوان بدون عمل جراحی تغییری در وضعیت فکها ایجاد کرد. از آنجایی که خیلی زود میتوان به وجود مشکل باریکی فک پی برد میتوان خیلی زود به درمان آن اقدام کرد.
لازم به ذکر است که در بیشتر موارد مرحله دوم درمان ارتودنسی پس از بیرون زدن تمامی دندانهای دائمی انجام میشود.
توجه داشته باشید هدف از استفاده از بزرگ کننده فک ،اصلاح موقعیت دندانها نیست بلکه تنها فضای کافی در فک ایجاد میشود. اگر چه ممکن است این درمان منجر به اصلاح موقعیت دندانها شود اما گاهی اوقات موقعیت دندانهای جلویی بالایی ممکن است پس از بزرگ شدن فک چندان مطلوب به نظر نرسد. این اصلاحات باید در مرحله دوم درمان ارتودنسی صورت بگیرد.
در حالت ایده آل بزرگ کردن فک در سنی انجام میشود که دندان بندی مختلط وجود دارد. دندان بندی مختلط به معنی وجود دندانهای شیری و دندانهای دائمی در دهان میباشد.
علت این است که باریک بودن فک مشکلی است که با مرور زمان اصلاح نمیشود. در بیشتر موارد باریک بودن فک بالا بر فک پایین و ساختار صورت تأثیر میگذارد . همچنین عدم تناسب پهنای فک بالا و فک پایین منجر به مشکلاتی مانند ساییدگی بیش از حد دندانها، بیماری لثه، مشکلات بایت ( تماس دندانهای دو فک بر یکدیگر) و مشکلات مفصل گیجگاهی فکی میشود.
بیمار باید هر روز یک یا دو بار پیچ وسط بدنه بزرگ کننده فک را با کلید مخصوصی که به او داده شده است بپیچاند. تعداد دفعات پیچاندن فک هرگز نباید بیشتر یا کمتر از مقدار توصیه شده باشد. این کار طبق دستور متخصص ارتودنسی انجام میشود تا زمانی که اندازه فک به مقدار مورد نظر برسد. طول دوره فعال سازی بزرگ کننده فک فوری دو تا سه هفته است و معمولاً در این مدت پیچ وسیله 40 تا 50 مرتبه پیچانده میشود. هر 7 تا 15 روز یکبار باید بیمار مرتباً به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایند تا پیشرفت درمان ارزیابی شود.
پس از این که فک به پهنای مورد نظر رسید، پیچاندن پیچ و فعال سازی وسیله متوقف شده و بزرگ کننده فک به مدت سه ماه در جای خود میماند تا بافتهای استخوانی تولید و بازسازی شده و نتایج درمان تثبیت شود.
کام از چند استخوان تشکیل شده است که پس از پایان سن رشد در درز میانی کام به یکدیگر میرسند و درز کام بسته میشود. بزرگ کننده فک زمانی مورد استفاده قرار میگیرد که هنوز درز میانی کام بسته نشده باشد.
مراحل اصلی قرار دادن بزرگ کننده فک فوری در دهان به این صورت است:
تمامی این مراحل ظرف چند دقیقه انجام میشود.
در مركز تخصصي ارتودنسي گيشا ، درمانهای تخصصی ارتودنسی ، توسط بهترين متخصص ارتودنسي (دكتر ستاره خسروي، متخصص ارتودنسي در تهران و عضو هيئت علمي دانشگاه و داراي بورد تخصصي کشور) انجام میشود