array(2) { ["flag"]=> string(4) "m180" ["title"]=> string(47) "عکس-پرتوی-ایکس-دندانپزشکی" }
رادیوگرافی یا عکس پرتوی ایکس دندانپزشکی به تصاویری گفته میشود که دندانپزشک برای ارزیابی سلامت دهان با تاباندن پرتو یا اشعه ایکس از دندانها میگیرد. برای این منظور از پرتوی ایکس با تشعشع پایین استفاده میشود تا ساختار داخلی دندانها و لثه نمایان شود. دندانپزشک با استفاده از این تصاویر مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان، کرم خوردگی و نهفتگی دندان را شناسایی مینماید. ممکن است عکس پرتوی ایکس به نظر پیچیده برسد اما در واقع ابزاری بسیار متداول و بسیار مهم برای سلامت دهان محسوب میشود.
عکس پرتوی ایکس به صورت سالانه از دندان گرفته میشود. عواملی که تعیین کننده دفعات عکس پرتوی ایکس از دندان هستند عبارتند از:
سن
ممکن است در صورت لزوم برای نظارت بر رشد دندانهای دائمی در کودکان، تعداد عکس دندان بیشتری از آنها گرفته شود. اهمیت نظارت بر رشد دندانها در این است که دندانپزشک باید به موقع بتواند مشکلات دندانی را شناسایی نماید و در صورت لزوم آنها را درمان نماید تا از بروز پیچیدگیها و مشکلات جدی مرتبط با دندانهای شیری یا دندانهای دائمی در حال رشد جلوگیری شود.
همان طور که گفته شد برای عکس دندان از پرتوی ایکس استفاده میشود اما میزان این تشعشع کم بوده و برای کودکان و بزرگسالان بی خطر محسوب میشود. در صورتی که از عکس پرتوی ایکس دیجیتالی به جای عکس معمولی استفاده شود میزان تشعشع کمتر خواهد بود. بهتر است هنگام عکس پرتوی ایکس از لباس محافظ در ناحیه سینه، شکم و لگن استفاده شود تا از هرگونه تشعشع غیر ضروری در این نواحی که اندامهای حساس قرار دارند پیشگیری شود. در مورد مشکلات تیروئید ممکن است از یقه محافظ تیروئید استفاده شود.
بارداری از این قاعده مستثنی است به این معنی که زنان باردار یا زنانی که فکر میکنند ممکن است باردار باشند باید از مواجهه با همه انواع عکس پرتوی ایکس خودداری نمایند مگر این که دندانپزشک معتقد باشد این کار لازم است. در صورتی که باردار هستید حتماً موضوع را به اطلاع دندانپزشک برسانید چرا که تشعشع برای جنین در حال رشد ممکن است زیان بخش باشد.
برای عکسبرداری دندان نیاز نیست کار خاصی انجام دهید. تنها کاری که لازم است این است که پیش از مراجعه به دندانپزشک دندانهای خود را مسواک بزنید. دستگاه پرتوی ایکس در امتداد سر شما قرار داده میشود و فیلم در داخل دهان در محل مورد نظر قرار میگیرد.
چند نوع عکس پرتوی ایکس دندان وجود دارد که تفاوتهایی با هم دارند. متداولترین عکس دندان، عکس پرتوی ایکس داخل دهانی است:
بایت وینگ - در این تکنیک یک تکه کاغذ مخصوص را گاز میگیرید تا دندانپزشک بتواند تاج دندانهایی که بر روی یکدیگر قرار میگیرند مشاهده نماید. این کار برای بررسی پوسیدگی در ناحیه بین دندانی انجام میشود.
اکلوزال - این عکس پرتوی ایکس به صورتی گرفته میشود که فک بسته است تا دندانپزشک بتواند ببیند چگونه دندانهای بالایی و پایینی بر هم منطبق میشوند. همچنین ناهنجاریهای آناتومی کف دهان یا کام شناسایی میشود.
پانورامیک - در این نوع عکس پرتوی ایکس دستگاه دور سر میچرخد. دندانپزشک ممکن است از این تکنیک برای بررسی دندانهای عقل، برنامه ریزی برای جایگذاری وسیله ها یا پروتزهای دهانی یا بررسی مشکلات فک استفاده نماید.
پری اپیکال - این تکنیک بر ساختار کامل دو دندان از ریشه تا تاج تمرکز دارد.
عکس پرتوی ایکس خارج دهانی در شرایطی استفاده میشود که دندانپزشک به مشکلاتی در ناحیه خارج از لثه و دندان (مانند فک) ظنین است.
هنگامی که تصاویر آماده شد (در مورد عکس دیجیتالی تصاویر بلافاصله در نمایش دیده میشود)، دندانپزشک آنها را بررسی کرده و ناهنجاریهای احتمالی را ارزیابی مینماید. در صورتی که مشکلی مانند پوسیدگی شناسایی شود در مورد روشهای درمان آن و مراقبتهای خانگی با شما صحبت میشود.