array(2) { ["flag"]=> string(2) "m2" ["title"]=> string(39) "روکش دندان و انواع آن" }
روکش دندان انواع گوناگون دارد که هر یک در شرایط خاصی بهتر عمل میکند. برای این که در مورد نوع روکش دندان درست تصمیم بگیرید باید ابتدا معایب و مزایای آنها را بدانید. در اینجا با معایب و مزایای هر نوع روکش دندان آشنا میشوید.
روکش دندان تمام سرامیک به انواع روکش دندان گفته میشود که تماما از سرامیک (پورسلین) ساخته شده و مواد دیگری در آن نیست.
عدم مشکل نمایان شدن خط تیره در قاعده روکش: روکشهای تمام سرامیکی هیچ بخش فلزی ندارند بنابراین برخلاف روکشهای فلزی سرامیکی ( اسکلت فلزی با روکش سرامیکی) حتی در صورت پسروی لثه یا نازک بودن آن، حلقه تیره رنگ در حاشیه لثه از خود بر جای نمیگذارند بنابراین هیچ مشکلی از نظر زیبایی به وجود نمیآید.
ظاهر طبیعی شبیه دندان واقعی: روکشهای تمام سرامیکی (+) نیمه شفاف و صیقلی هستند و از نظر رنگ و شفافیت بسیار شبیه دندان واقعی هستند به طوری که تشخیص آنها از دندانهای واقعی بسیار دشوار است. به همین علت برای دندانهای جلویی که کاملاً در معرض دید قرار دارند، بسیار مناسب هستند.
عدم ایجاد آلرژی: روکش تمام سرامیک به علت عدم وجود فلز و جنس سرامیک زیست سازگار، واکنش آلرژی در بدن ایجاد نمیکند بنابراین مشکلاتی مانند تحریک لثه و درد و تورم ناشی از آلرژی به دنبال ندارد.
قابلیت ساخت تنها در یک جلسه: روکش دندان تمام سرامیک را در صورت مجهز بودن به دستگاههای تراش دیجیتالی میتوان تنها ظرف یک جلسه ساخت و آماده کرد و به دندان متصل نمود. برای این منظور ابتدا دندان تراشیده و سپس با دوربین دیجیتالی اسکن میشود و بر اساس آن طراحی سه بعدی در نرم افزار انجام شود. در نهایت دستگاه تراش دیجیتالی بر اساس طراحی سه بعدی، روکش را از یک بلوک سرامیکی یکدست میتراشد.
شکنندگی: تمامی روکشهای تمام سرامیک مقاومت و استحکام کمتری در مقایسه با روکشهای سرامیکی و فلزی و روکشهای تمام فلزی دارند. برای محکمتر کردن این روکشها باید ضخامت آنها افزایش یابد در نتیجه باید بخش بیشتری از دندان تراشیده شود. علاوه بر این روکشهای تمام سرامیکی بیشتر مستعد ترک خوردن و لب پر شدن هستند. با این حال در صورتی که از این نوع روکش کردن یک دندانهای جلویی استفاده میکنید، جای نگرانی نیست چرا که فشار کمتری بر این دندانها وارد میشود. هنگام بازی و فعالیتهای ورزشی برخوردی باید از محافظ دهان استفاده کنید تا لمینت صدمه نبیند.
حساسیت دندان: احتمال تجربه حساسیت دندان به غذاهای سرد یا داغ در مورد روکشهای تمام سرامیکی بیشتر است. همچنین ممکن است تغییر دمای شدید باعث ترک خوردن یا صدمه دیدن لمینت شود.
اندازه نبودن: این نوع روکش دندان در مقایسه با روکشهای سرامیکی فلزی (پی اف ام) به راحتی دقیق اندازه نمیشود به همین علت حتماً باید متخصص باتجربه بر روی آن کار کند تا تماس روکش با لثه درست باشد. در غیر این صورت عملکرد و زیبایی آن تحت تأثیر قرار میگیرد.
این انواع روکش دندان هم حاوی سرامیک است و هم فلز به این ترتیب که یک اسکلت فلزی در داخل قرار دارد و روی آن یک لایه سرامیکی جوش میخورد تا استحکام ترمیم افزایش یابد.
زیبایی: این انواع روکش دندان به دلیل لایه سرامیکی همرنگ دندان، شبیه دندان واقعی است. تنها مشکلی که دارد این است که در صورت پسروی لثه خط نازکی از اسکلت فلزی داخلی آن نمایان میشود. به جز این مشکل ، زیبایی آن بسیار شبیه روکش تمام سرامیکی است.
دوام و استحکام: این انواع روکش دندان مقاومت و دوام بسیار بالایی دارد چرا که یک اسکلت فلزی محکم در داخل، ترمیم را پشتیبانی میکند. به همین علت روکشهای سرامیکی فلزی موفقیت بالایی داشته و در صورت مراقبت مناسب عمر زیادی دارند.
اندازه بودن: ساختار فلزی داخل این روکشها باعث میشود بهتر از روکشهای تمام سرامیکی بر دندان و لثه منطبق باشد.
نمایان شدن خط تیره در قاعده روکش در صورت پسروی لثه: این روکشهای علیرغم مقاومت و دوام بالا، در برخی شرایط مشکل نمایان شدن حلقه فلزی در قاعده روکش را برای افرادی که پسروی لثه دارند، ایجاد میکند. در مورد دندانهای جلویی این واقعاً میتواند مسئله ساز باشد.
نیاز به تراشیدن بیشتر در مقایسه با روکش زیرکونیا و فلزی: اگر چه دندان برای روکش سرامیکی فلزی کمتر از روکش تمام سرامیک تراشیده میشود اما در مقایسه با روکش زیرکونیا و روکشهای فلزی این مقدار بیشتر است.
روکش زیرکونیا از مواد بسیار محکم و بادوام همرنگ دندان ساخته میشود.
دوام بالا: مقاومت و دوام روکش زیرکونیا بسیار زیاد است به طوری که به راحتی میتواند فشار شدید فک را تحمل کند. روکش زیرکونیا در مقابل دمای بالا مقاوم بوده و منجر به حساسیت دندان نمیشود. از آنجایی که این انواع روکش از کریستال زیرکونیوم ساخته شده است محکمتر از روکش تمام سرامیکی و روکش سرامیکی فلزی است.
زیبایی: تشخیص روکش زیرکونیا از دندان واقعی بسیار دشوار است. علاوه بر این روکش زیرکونیا از نظر شکل و اندازه قابل اصلاح است و میتوان آن را متناسب با ابعاد دندانهای دیگر طراحی کرد.
عدم آلرژی: زیرکونیا موادی زیست سازگار است و به ندرت واکنش آلرژی ایجاد میکند.
تراشیدن کمتر دندان: برای روکش زیرکونیا لایه کمتری از دندان برداشته میشود چرا که زیرکونیا بسیار مقاوم بوده و نیازی نیست ضخامت روکش زیاد باشد. در نتیجه کم تهاجمی تر از روکشهای سرامیکی محسوب میشود.
سختی تشخیص ایجاد پوسیدگی در زیر آن: اگر چه روکش زیرکونیا بسیار بادوام است اما باز هم ممکن است دندان زیر آن دچار پوسیدگی شود. تنها راه تشخیص پوسیدگی زیر روکش زیرکونیا، برداشتن روکش است.
سختی زیاد: سختی و مقاومت بالای روکش زیرکونیا ممکن است برای دندانهای فک مقابل ساییدگی ایجاد نماید. همچنین ممکن است تأثیر منفی برای دندانهای مجاور بگذارد.
روکش دندان فلزی همانطور که از نام آن پیداست، صد در صد از فلز ساخته شده است. در گذشته تنها نوع روکش دندان فلزی، روکش طلا بود، اما اکنون از فلزهای نقرهای رنگ نیز استفاده میشود. معمولاً روکش از یک فلز خالص ساخته نمیشود، چرا که خصوصیات فیزیکی مورد نظر مانند مقاومت در مقابل خوردگی را ندارد. بنابراین آلیاژهای فلزی که ترکیبی از فلزات هستند، استفاده میشود. برای مثال معمولاً روکش دندان طلا تنها حدود 15 تا 20% عیار طلا دارد.
مقاومت بالا: این نوع روکش دندان مقاومت بالایی داشته و از تمامی روکشهای دیگر بادوامتر است. هر آلیاژ فلزی که برای ساختن روکش فلزی استفاده شده باشد، این مزیت را دارد. به همین دلیل مشکلاتی مانند شکستن روکش فلزی بسیار بسیار نادر است. در حالی که این مشکل در مورد روکشهای تمام سرامیکی شایع میباشد و در مورد روکشهای سرامیکی فلزی نیز اتفاق میافتد.
زیست سازگاری: روکشهای فلزی از نظر زیست سازگاری خوب هستند. اگر چه در این زمینه روکشهای سرامیکی معمولاً بهترند.
عدم ساییدگی دندانهای مقابل: ضریب ساییدگی آلیاژهای روکش فلزی معمولا مشابه مینای دندان است. به این معنی که روکش فلزی باعث ساییدگی شدید دندانهای مقابل نمیشود. با این حال نوع فلز مورد استفاده در این زمینه اهمیت دارد. به طور کلی روکشهای طلا معمولاً از این نظر بهترین نوع هستند. روکشهای سرامیکی اگر به خوبی پولیش یا لعاب نشوند، ممکن است باعث ساییدگی شدید دندانهای مقابل شوند.
عدم آلرژی در روکشهای طلا: در روکشهای طلا واکنش آلرژی در بدن ایجاد نمیشود. اما این موضوع در مورد روکشهای ساخته شده از فلزات دیگر ممکن است صدق نکند.
کاملاً متناسب: هیچ نوع روکش دندان به اندازه روکش طلا متناسب و اندازه با دندان نیست. آلیاژهای گرانبها ویژگیهایی دارند که باعث میشود کار با آنها آسان بوده و نتایج کاملاً قابل پیش بینی باشد.
تراشیدن کمتر دندان: تراشیدن دندان پیش از روکش کردن در مورد روکشهای فلزی کمتر از روکشهای سرامیکی یا سرامیکی فلزی لازم است. علت این است که مقاومت فلز بالا بوده و نیازی نیست ضخامت روکش زیاد باشد. معمولاً روکشهای فلزی تنها 1.5 میلیمتر ضخامت دارند. در حالی که بیشتر روکشهای سرامیکی باید حداقل دو میلیمتر ضخامت داشته باشند.
رنگ: مهمترین مشکل روکش دندان فلزی، رنگ آن است. کسی دوست ندارد برای دندانهایی که در معرض دید قرار دارند و به خصوص دندانهای جلویی، روکش فلزی استفاده کند. در گذشته استفاده از روکش دندان طلا مرسوم بود اما امروز چندان مرسوم نیست.
معمولاً روکشهای فلزی برای دندانهای آسیاب بزرگ که در عقب دهان قرار دارند استفاده میشود، چرا که اولاً در معرض دید نیستند و ثانیاً فشار فک در این ناحیه شدید بوده و نیاز به روکش مقاوم وجود دارد.
آلرژی به فلز: حدود 10 درصد از زنان و 8 درصد از مردان واکنش آلرژی به قلع، نیکل و یا برلیوم نشان میدهند. روکشهای دندان ساخته شده از فلزات بیشتر واکنش آلرژی ایجاد میکند. به همین علت ممکن است برای برخی از بیماران مسئله ساز شود. آلیاژهای گرانبها مانند طلا به ندرت چنین مشکلی ایجاد میکنند. بنابراین میتوان از این آلیاژهای فلزی استفاده کرد.