در سیستم براکت ارتودنسی، مسئول اصلی اعمال نیرو به دندان‌ها و حرکت دادن آنها، سیم ارتودنسی (آرچ وایر) است. سیم ارتودنسی از همه نگین‌های براکت که به دندان‌ها چسبانده شده‌اند، عبور می‌کند و به این ترتیب دندان‌ها را به سمت مشخصی می‌کشاند. سیم ارتودنسی انوع گوناگونی دارد و از آلیاژهای مختلف ساخته می‌شود. رایج‌ترین انواع سیم ارتودنسی استیل، نیکل – تیتانیوم و آلیاژ بتا تیتانیوم که ترکیبی از تیتانیوم و مولیبدن است میباشد.
سیم ارتودنسی ساخته شده از فلزات گرانبها
فلزات گرانبها مثل طلا، پلاتین، ایریدیوم، نقره و آلیاژهای آنها در ارتودنسی به عنوان سیم استفاده می‌شود. چرا که مقاومت آنها در مقابل خوردگی بالاست. برخی از ویژگی‌های دیگر این آلیاژها قابلیت چکش‌خواری بالا، سفتی متغیر (با حرارت)، انعطاف‌پذیری بالا و سهولت جوش دادن است. اشکال سیم ارتودنسی ساخته شده از فلزات گرانبها، قابلیت کشسانی پایین، مقاومت کششی کمتر و هزینه بالا است. ترکیب پلاتین و پالادیوم نقطه جوش آلیاژ را بالا برده و آن را در مقابل خوردگی مقاوم می‌سازد. به کار گرفتن مس با سردکاری باعث افزایش مقاومت آن می‌شود. ترکیب آلیاژ سیم‌های ارتودنسی به دست آمده از فلزات گرانبها معمولا به این صورت است: طلا (55 تا 65%)، پلاتین (5 تا 10%)، پالادیوم (5 تا 10%)، مس (11 تا 18%) و نیکل (1 تا 2%).
برای اولین بار در سال 1887 ادوارد انگِل هنگامی که در تلاش برای جایگزینی فلزات گرانبها در کار خود بود، به ورشو (نقره آلمانی German Silver) دست یافت. در آن زمان "جان ناتینگ فرار" انگل را برای استفاده از ماده‌ای که منجر به تغییر رنگ در دهان می‌شد، محکوم کرد. سپس در سال 1888 او شروع به تغییر ترکیب آلیاژ کرد. با این حال ساخت ترکیب انگل، بسیار مشکل بود. بنابراین استفاده از آلیاژهای بر پایه نقره در ارتودنسی محبوب نشد. انگل به استفاده از موادی مانند پلاستیک، سیم پیانو، نخ ابریشم و ولکانیت نیز شهرت پیدا کرد.
سیم ارتودنسی استیل
در سال 1929 سیم استیل (فولاد ضد زنگ) برای استفاده در بازار ارائه شد. این اولین ماده‌ای بود که واقعا جایگزین استفاده از آلیاژهای گرانبها در ارتودنسی شد. سیم استیل در مقایسه با فلزات گرانبها نسبتاً ارزان بود. سیم استیل قابلیت شکل‌پذیری بهتری دارد و به سهولت میتوان آن را لحیم کرد و جوش داد تا ابزار پیچیده‌تر ارتودنسی ساخت. آلیاژ استیل حاوی کروم، نیکل و کربن است. کروم موجود در آلیاژ استیل یک لایه نازک اکسید تشکیل میدهد که مانع رسیدن اکسیژن به آلیاژ می‌شود و در نتیجه باعث مقاومت استیل در مقابل خوردگی می‌شود. انگل در آخرین سال کار ارتودنسی خود از استیل استفاده کرد. او استیل را به عنوان سیم لیگاچور در دهان بیمار خود استفاده کرد. در آن زمان امیل هربست، مخالف اصلی آلیاژهای بر پایه استیل بود و آلیاژهای بر پایه فلزات گرانبها را بر استیل ترجیح می‌داد. در سال 1950 استفاده از آلیاژ استیل به صورت گسترده مورد استفاده ارتودنتیست‌ها در امریکا قرار گرفت. اما ارتودنتیست‌های اروپا معتقد بودند باید از وسایل فانکشنال ارتودنسی مثل فعال‌کننده استفاده شود. سیم ارتودنسی استیل سختی بالا و قابلیت شکل‌گیری خوبی دارد، در مقابل خوردگی مقاوم است و خاصیت ارتجاعی آن پایین است. سیم استیل ارزان‌تر از سیم‌های دیگر است و به سهولت میتوان با آن کار کرد. معمولا برای بستن فاصله بین دندان‌ها پس از کشیدن دندان از سیم استیل استفاده می‌شود.
سیم ارتودنسی استیل چند رشته‌ای
این نوع سیم ارتودنسی استیل از چند سیم 0.008 تشکیل شده که به هم تابیده شده‌اند. سیم ارتودنسی چند رشته‌ای سه نوع هم‌محور، تابیده و بافته دارد. رشته‌های سیم ممکن است مدور یا مربعی شکل باشند. ویژگی‌های این سیم‌ها با سیم معمولی متفاوت است. سفتی آنها کم بوده و برای مراحل اولیه درمان ارتودنسی مناسب هستند. با این حال به علت پایین بودن خاصیت کشسانی‌شان، در صورتی که تحت نیرویی مثل فشار ناشی از جویدن غذای سفت قرار بگیرند، به راحتی تغییر شکل پیدا می‌کنند.
سیم چند رشته‌ای بافته
۰۹۳۸۰۰۰۵۵۹۰
سیم چند رشته‌ای هم‌محور
سیم چند رشته‌ای تابیده
سیم ارتودنسی کبالت – کروم
در دهه پنجاه میلادی، آلیاژ کبالت – کروم در ارتودنسی استفاده شد. ترکیب آن شامل 40% کبالت، 20% کروم، 16% آهن و 15% نیکل است. سیم ارتودنسی کبالت کروم و استیل، ویژگی‌های فیزیکی مشابهی دارند. هر دو مقدار سفتی یکسانی دارند اما مهمترین مزیت کبالت کروم، قابلیت دسترسی به آن از طریق چهار روش آب دادن یا تِمپِر ( temper) کردن متفاوت با حرارت است. این مزیت مهم است؛ چرا که به کاربر این امکان را میدهد که مقادیر متغیر شکل‌پذیری به دست بیاورد و با آن کار کند. بنابراین می‌تواند آلیاژ را به صورت حلقه، V شکل و اشکال دیگر که برای ارتودنسی لازم است، خم کند. بنابراین این خاصیت سیم کبالت کروم تحت شرایط بالینی خاصی در ارتودنسی مفید است. چرا که قابلیت سخت شدن با حرارت پس از شکل‌گیری را دارد.
سیم ارتودنسی نیکل – تیتانیوم
ظهور آلیاژهای نیکل تیتانیوم که در ابتدا برای برنامه‌های فضایی ساخته شد، برای استفاده در سیم ارتودنسی مفید واقع شد. خصوصیات فیزیکی این سیم‌ها باعث شد قابلیت فنری بالایی داشته باشند که در برخی شرایط مزیت بسیار خوبی است و به سیم ارتودنسی امکان میدهد که خاصیت حافظه‌دار داشته باشد؛ یعنی سیم پس از تغییر شکل، پتانسیل برگشت به شکل اولیه را دارد. خصوصیات فیزیکی سیم نیکل تیتانیوم که معمولا شامل 50% نیکل و 50% تیتانیوم است، باعث شده نیروی ملایم و پیوسته‌ای به واسطه خاصیت حافظه‌دار بودن، اعمال شود (به جای این که تحت نیروی شدید گسیخته شود). در برخی موارد این امکان وجود دارد که خصوصیات فیزیکی این انواع سیم به کار گرفته شود و شکل فرا الاستیک ایجاد شود که خاصیت برگشت فنری بالایی دارد. آلیاژهای نیکل تیتانیوم در گذشته محدودیت شکل‌پذیری داشتند. یعنی ممکن بود در آستانه تغییر شکل، بشکنند. اگر چه این عدم شکل‌پذیری هنوز هم در سیم‌های ارتودنسی نیکل تیتانیوم مرسوم وجود دارد، اما شکنندگی اولیه آنها که دردسر ایجاد می‌کرد، به حداقل رسیده است.
هنگامی که برای درمان ارتودنسی مراجعه می‌کنید، ارتودنتیست بسته به شرایط شما و برنامه درمانی، وسیله‌ها و قطعات ارتودنسی را انتخاب می‌کند. بنابراین انتخاب سیم ارتودنسی نیز بستگی به برنامه درمانی‌تان دارد و تحت هر شرایط ممکن است یک نوع آن بهتر باشد. با این حال سیم ارتودنسی استیل رایج‌ترین جنس مورد استفاده در براکت است.
طبیعی است که برای گذاشتن براکت، باید آماده شوید. آماده شدن برای براکت ارتودنسی ، از یک ...
برای برطرف کردن مشکلات ارتودنسی و صاف و همراستا کردن دندان‌ها ممکن است از انواع وسیله ...
برای درمان ارتودنسی توسط متخصص ارتودنسی از ابزار و وسیله های مختلف استفاده می‌شود تا د...
اگر چه اثرات ژنتيكي و ارثي بسيار مهم هستند اما گاهي عوامل محيطي در زمان قبل از تولد و ...
نظر متخصص ارتودنسی چیست؟طي چند سال اخير ،مردم ايران مخصوصا جوانان رغبت زيادي به انجام ل...